Deze zondag een Nederlandse uitvinding van Jan van der Heyden.
Op 8 februari 2015 schreef ik al over een uitvinding van zijn hand, namelijk de brandspuit.
Deze keer nog een belangrijke uitvinding van zijn hand, namelijk de straatlantaarn.
Het is zeer waarschijnlijk dat er geen formeel patent is afgegeven op het oorspronkelijke
ontwerp van de lantaarnpaal door Jan van der Heyden in de 17e eeuw,
in de moderne betekenis van het woord.
Een een paar redenen waarom: Het concept van patenten was in de 17e eeuw nog niet zo
ontwikkeld als nu.
Hoewel er in die tijd wel vormen van privileges en octrooien bestonden die uitvinders
bescherming konden bieden, waren deze vaak meer gericht op het verlenen van monopolies voor handel of productie dan op de specifieke technische details van een uitvinding.
De aard van de uitvinding, van der Heydens lantaarnpaal was een vernieuwend ontwerp, maar het bestond uit bekende elementen (een olielamp, een reservoir, een paal) die op een nieuwe manier werden gecombineerd.
Het is niet zeker of dit in die tijd als een octrooieerbare “nieuwe uitvinding” zou zijn beschouwd in de huidige zin.
Er zijn geen duidelijke historische documenten gevonden die aantonen dat Van der Heyden daadwerkelijk een patent op zijn lantaarnpaal heeft aangevraagd of verkregen.
Maar zijn uitvinding past wel in het rijtje van belangrijke uitvindingen.
Citaat:
Voor de uitvinding van de straatlantaarn liepen mensen met hun eigen lamp of kaarsje door de pikdonkere stad.
In 1663 liet Amsterdam 2.556 door Van der Heyden ontworpen en gemaakte straatlantaarns plaatsen.
Deze brandden op zaadolie en ‘lampenaansteker’ werd een officiële baan.
Einde citaat:
Op de Magere Brug te Amsterdam branden zijn lampen nog steeds.
Een uitvinding van Jan van der Heyden, geboren in Gorinchem op 5 maart 1637.
Of de uitvinding werd gepatenteerd is niet bekend.
Wil je meer over de uitvinding lezen?
Bezoek dan de volgende website: amsterdam.nl
Uitvinding: de straatlantaarn.
’s Nachts met je eigen kaarsje door de stad dwalen…ik geloof dat ik liever binnen was gebleven. En in 1663 liet de gemeente Amsterdam er bijna 3000 plaatsen. Dat zal wereldnieuws zijn geweest!
Wat een leuke blog.
Zijn systeem werkte op raapolie en was efficiënter. Hij was een creatief mens.
Zo grappig dat ál die dingen ooit uitgevonden zijn geworden! 🙂
Weer een leerzaam geheel.
Nuttige uitvindingen. Al was indertijd niet iedereen blij met nachtelijke straatverlichting.
Grappig, ik stond laatst op een tram te wachten in een aan Rijswijk grenzende wijk Laakkwartier van Den Haag, in de Jan van der Heydenstraat. Op het naam bordje stond inderdaad dat hij de brandspuit heeft uitgevonden.
Maar tot vandaag wist ik dus niet dat het zo’n veelzijdige man geweest is. Maar vroeger kwam dat wel vaker voor dat mensen groot werden in meerdere wetenschappen of kunsten. Tegenwoordig specialiseren mensen zich veel meer.
Beide goede uitvindingen…filmpje leuk om te kijken.
Weer wat wijzer geworden
Fijn weekend
Ik dacht dat er carbid werd gebruikt. Weer wat wijzer geworden.
In het donker, veilig aan mama’s hand, zag ik nog de lantaarnaanstekers, Hans. Mooie tijd, veel veiligere tijd, ook in ’t donker…
Lief)s.
Stel je de straten zonder verlichting voor. Ondenkbaar gewoon.
Zonder al die lantaarns zou het een stuk minder licht zijn in de nacht. We zouden kunnen beginnen met halveren.
Nu willen we weer overal minder licht… Het kan verkeren.
hde uitvinding is al oud, maar één van de besten ooit
ze is ook heel interessant
patenten , dat is idd ook al oud, daar weet ik niet veel over
Een @->- voor je.
mogge Hans
ja de lantaarn en de brandslang zijn geweldige uitvindingen
geniet de dag