Een mediale heeft twee kanten, zegt het spreekwoord.
Maar ook een pand heeft een voor en een achterkant, dat geldt ook voor de panden aan de “Krommestraat”.
In deze straat zien de panden er klantvriendelijk uit en is het wel het leukste straatje van
Amersfoort beweren ondernemers en bewoners.
Vanaf de Langegracht kijk je op het achtererf, waar via het water ook goederen
aan- en afgevoerd werden.
Maar van het vervuilde grachtenwater kon je ook bier maken, want het vervuilde water werd verhit en zodoende ontstond er bier wat veilig was te drinken.
Slap bier was van de Middeleeuwen tot in de 17de eeuw de volksdrank.
Amersfoort had een grote bierindustrie en de bierbrouwerijen stonden voornamelijk aan de Korte- en Langegracht.
Op deze foto uit 1930 is het karakteristieke pand in de Krommestraat, dat nu is het een
Rijksmonument is, te zien met een voorgevel die dateert uit 1663 en hier werd tot 1760 bier
gebrouwen door bierbrouwerij “De Kroon”.
In het oog springt het hoge gebouw met op de zijgevel de reclame tekst “H. de Vries IJzerwaren en Gereedschappen”, later werd hier G.J. v.d. Heuvel gevestigd, die naast ijzerwaren ook kachels verkocht.
Deel van de voorgevel met de gebeeldhouwde gevelsteen van brouwerij “De Kroon”
met de ovale ramen en laad- en losraam met luiken.
Achterzijde van panden vanaf de Langegracht gezien.
In het midden de brouwerij De Kroon op nrs. 36/38/40, Rechts nrs. 28, 30 (niet zichtbaar)
en 32/34.
Op de achtergrond het torentje van ‘De Onze Lieve Vrouw ten Hemelopneming’,
beter bekend als de ‘Elleboogkerk’.
Gevel zoals deze er nu uitziet aan de Krommestraat nummer 36.
In 2009 was “De Kroon” in het geheel nog wit.
“De Kroon” is nu in goud geschilderd.
In 2009 was “De Kroon” in het geheel nog wit.
Achterzijde van panden vanaf de Langegracht gezien.
Te zien zijn de ramen en laad- en losraam met luiken.
Pas in de 18de eeuw werd er het zuivere Amersfoortse bronwater gebruikt
voor het bier brouwen.
De bierindustrie zorgde voor andere werkgelegenheid als kuiperijen, gewassenteelt,
bekers om het bier uit te drinken en voor de belastinginkomsten.
Daartegenover stonden beschermende maatregelen voor de kwaliteit,
veiligheid en productieomvang.
Vanaf de 16de eeuw kromp de bierindustrie door de hoge belastingen, de vervuilde grachten, de slecht bevaarbare Eem en de groeiende bierproductie in omringende steden.
Kleine brouwerijen maakten plaats voor grote, die veelal gericht waren op de export.
Dat overkwam “De Kroon” aan Krommestraat 36-38 ook, maar deze was een van de laatste
bierbrouwerijen die in 1760 stopte met het brouwen van bier.
Zulke gebouwen hebben echt karakter, daar was nog aandacht voor details.
En de brouwerij zal vast zo zijn voor en nadelen hebben gehad. Mensen veranderen.
De reuzen nemen het over en enkele kleine dappere proberen het te overleven.
In mijn jeugd dronken wij altijd Tafelberg. Frisdranken waren er niet.
Mooie geschiedenis die je weer geeft met prachtige foto’s erbij.
Die onderste foto is machtig mooi. Ik heb nooit geweten dat er zo’n groot verschil tussen de voor- en achterkant was. Wel dat veel woningen aan de achterkant (in de stad) een balkon hadden om de was te drogen en /of te zitten. Maar ja, in Rotterdam zijn de meeste grachten gedempt. In oorlogstijd hebben ze ze volgestort met puin. Het is nou eenmaal zo. Jij kunt ervan blijven genieten!
In de kroeg was bier duurder dan “schnaps”. Op het land brouwde men het zelf. Leuk weer om te lezen.
Dat was toen zo hè, bier was veiliger dan water.
Mooie foto’s, de achterkanten in de grachten.
Wat hebben ze het pand weer mooi in ere gehouden.
Altijd mooi om te zien dat er over nagedacht wordt.
De meeste kleine brouwerijen zijn of opgekocht of failliet gegaan. Jammer eigenlijk, maar zo gaat het met de meeste dingen.
Love As Always
Dimario
Vroeger hadden álle wat grotere steden veel bierbrouwerijen.. Dordrecht ook en ik zag er in Delft bijvoorbeeld ook nog veel oude gevels van. Maar wat je al schrijft.. het was zowat het enige dat gedronken werd.. het water was zó te vies om te drinken.. en koffie en thee kwamen later pas hè. Dus men moest wel wát in de steden. Toen het water schoner werd verdwenen er al vele brouwerijtjes, gewoon doordat ze niet veel afzet meer hadden.
Heel leuk log.. met die oude foto’s erbij!
Dit jaar moet ik toch echt nog eens een dagje Amersfoort doen, best veel moois te zien als ik deze foto’s bekijk.
Heel mooie gebouwen, Hans! Kleine(re) brouwerijen moeten tegenwoordig vechten om te overleven, in Brugge toch…
mogge Hans
mooi pand is dat , 1 van vele die er goed zijn bewaard , de brouwerijen van weleer zo Sjoerd al zegt zijn opgeslokt , wel komen er nu weer kleintjes terug
geniet de dag
Mooi stukje geschiedenis met oude foto’s er bij.
Hier in Roeselare hebben we nog een brouwerij. Daar moet ik ook nog eens een blogpost over maken.
Jammer dat zoiets uiteindelijk toch verloren gaat, Hier gebeurde dat met veel brouwerijen die opgekocht werden door de Giganten Heineken (o.a. Brand bier, Wiekse Witte (Ridder bier) en AB InBev (o.a. de Leeuw bier)
hier vlakbij ligt er ook zo’n brouwerij in een oud kasteel gelegen
ik zie zoiets graag
Een @->- voor U.